Jules ve Jim'de Seçilmiş Yakınlıklar

SİNEMADA KİTAPLAR

9

GOETHE, 

 Die Wahlverwandtschaften, 1809

SEÇİLMİŞ YAKINLIKLAR

(Gönül Yakınlıkları)

Catherine'nin (Jean Moreau) Goethe'nin kitabı okumaktaki ısrarı, 

geceyi Jim'le (Oskar Werner) sevişerek geçirmesiyle son bulur.

Goethe'nin evlilik ve birliktelik üzerine yapıtı, 

kendi hallerinde yaşayan bir çiftin evliliklerinin, iki ziyaretçenin evlerine gelişiyle yerini duygusal çalkantılara ve yasak aşka bırakmasını anlatır. Walter Benjamin'in "Goethe'nin Gönül Yakınlıkları" başlığıyla çevrilen ünlü bir makalesi bulunmaktadır.

JULES ET JIM (Unutulmayan Sevgili), 1962

FRANÇOIS TRUFFAUT

Yönetmenin Henri-Pierre Roché’nin aynı adlı kitabından (1953) uyarladığı film, arkadaşlıkları uzun yıllara yayılan üç karakterin, ilişkiye dördüncü ve beşinci kişilerin de girmesiyle iyice karmaşıklaşan aşk hikâyesini anlatır.

René Magritte, Les affinités électives, 1932, Brüksel

“Seçilmiş Yakınlıklar” başlığı kimyadan gelmektedir. Romanda verilen kimya formülleri ile karakterler (Charlotte,  Eduard  ve  Yüzbaşı) arasındaki ilişkiler paralellik arz eder. Deneysel kimyasal anlatıma sahip romanda esere ismini veren tanımı ilk kez yüzbaşının ağzından duyarız: ’’Bir ayrılma ve yeni bir birleşim meydana gelmiş olur böylece ve ‘’seçilmiş yakınlık’’ terimini kullanmak da makûl hale gelir.’’ Böylece eserde insan ilişkilerinin aldığı haller kimya bileşenleri ile açıklanır. Yüzbaşıya göre ‘’Doğada  karşı karşıya  geldiğimiz tüm  maddelerde ilk gördüğümüz şey kendi içlerinde bir çekim gücüne  sahip olmalarıdır.” Yine Eduard’a göre insan ilişkileri su, yağ ve  cıva  üçlüsünün etkileşimine başvurularak anlaşılabilir üzerinden: ’’Suyu, yağı ve cıvayı düşünün; hepsinin terkibinde bir birlik, bir tutarlılık göreceksiniz. Dışarıdan bir müdahale ya da zorlama olmadıkça, bu birlik hali hiç bozulmayacaktır. Söz konusu zorlayıcı gücü ortadan kaldırın, o bütünlük yeniden sağlanır.’’….